-
Work homepage
-
Overview
We can help you get ready to apply and find the right job for you. We can even help you while you're working.
-
Get ready to work
You can get training, help with CVs and cover letters, and advice for job interviews.
-
Find jobs
Find out what jobs are available, which job is best for you and how you can plan your career.
-
Working
Whether you've just started a job or need some help at work, we've got your back.
-
Lost your job
We'll help you get ready to find a new job and support you while you're between jobs.
-
Start your own business
Get help to plan and set up a successful business or be a self-employed contractor.
-
-
Benefits and payments homepage
-
Overview
Take a look at the range of benefits and payments we have available.
-
Not working
Redundancy, health condition or disability or another reason you can’t work
-
Living expenses
Food, school costs, power, accommodation or other living expenses you need help with
-
Relationship changes
You’ve had a relationship break-up, family breakdown or violent relationship end
-
Health and Disability
Counselling, prescription and GP costs, medical alarms and other costs we can help with
-
Seniors
Travelling overseas, how to apply, payment rates and dates, overseas pensions, income and other info for Seniors
-
Caring
Caring for someone else’s child or someone with a health condition, injury or disability
-
Urgent or unexpected costs
Dental, glasses, car repairs, fridge, washing machine, funeral or other urgent costs you need help with
-
Children
Childcare, school uniforms, stationery, having a baby and other costs if you have children
-
Moving to New Zealand
Payments you can get from us, settling into NZ, overseas pensions and more.
-
Benefits and forms
A-Z list of benefits, forms, benefit rates
-
-
On a benefit homepage
-
Overview
Check out what you need to do when you're getting a benefit or other payment from us.
-
Something's changed
Address, contact details, overseas travel, childcare, relationship or anything else that’s changed.
-
Income
Declare income and income deduction tables
-
Childcare
Change in your childcare situation, continue childcare payments, cohort entry schools and other childcare information
-
Going overseas
Travelling or moving overseas may affect your payments.
-
Re-apply, review or renew
Re-apply for a payment, review circumstances, renew medical certificate and more
-
Payments
Check or stop your payments, payment cards and other information
-
Debt
Check your debt, repayments and other debt information
-
Rights and responsibilities
Our commitment to you, obligations, complaints, benefit fraud and more
-
-
Housing homepage
-
Overview
Find out how we can help you with housing.
-
Nowhere to stay
Get help if you have nowhere to stay right now.
-
Find a house
Find out where to look for private housing, or apply for public (social) housing.
-
Living in your home
Get help with accommodation costs, and advice on any housing issues and public housing tenancies.
-
Moving house
Find out how we can help if you’re moving house.
-
Ko e tau hikihikiaga ke he tau puhala ne fuafua ki ai e tau totogi nonofo poko
Kamata mai he aho 2 Mati 2026 to fai hikihikiaga ke he tau puhala ne fuafua aki e tau totogi nonofo poko ne moua e koe, lalafi ki ai e tau tupe ne lagomatai aki e tau fale nonofo mo e tau fale ma e ha tagata ni mai he papiliki.
Fakakatoatoaaga he tau hikiaga
Kamata mai he aho 2 Mati 2026, ko e tau tupe mai he tau totogi nonofo poko oti ka moua e koe to lalafi ki ai he magaaho ka:
- lafilafi e mautolu ko e fiha ka moua e koe ke lagomatai ke he tau fale no (tuga e Accommodation Supplement, ko e tupe lagomatai ke he nofoaga no po ke Temporary Additional Support, ko e tupe lalafi fakaku ke lagomatai), mo e
- lafilafi ko e fiha e tupe no ka totogi e koe ke lata ma e Income Related Rent (tupe totogi no ne fuafua ke he haau a tau tupe moua ke he lima) ka nofo no a ko e he taha kaina lagomatai ma e tau tagata.
Ke he magaaho nei, ko e lalafi ni e mautolu ke he tau tupe ne moua e koe mai he 3 po ke molea e tau tagata nonofo poko (a to pehe ni ko e matapatu naia he haau a tau tupe moua).
Ko e hikiaga nei kakano to liga tote hifo e totogi haau ke lata ma e lagomataiaga ke he totogi no he haau a fale, po ke hake e totogi ke lata ma e Income Related Rent (tupe totogi no ne fuafua ke he haau a tau tupe moua ke he lima).
Hikihiki foki e mautolu e puhala he tau tupe moua ka no e poko ke totou ko e taha vala tupe moua ke he lima. Kakano he mena nei he falu a magaaho ko e taha vala he haau a tau tupe moua no ne fa totou ke he taha tupe moua haau ke he lima.
Ko e tau tupe moua ke lata ma e tau poko no ne maeke ko e:
- tau tupe moua ma e nofoaga mo e tau menakai, kaeke kua nakai mukamuka ke tuku kehe mai he tau mena haau ne totogi. Maeke foki ke lalafi ki ai e falu foki he tau faahi lagomatai, tuga e hila, po ke
- tau totogi mai he taha ne nofo ke he fale ma e tau tagata ne nakai tohia e higoa ke he tohi no mo e nakai ko e tokoua he tagata ne no po ke taha tama leveki agaia.
To okooko a mautolu he tau vala tala hagaao ke he tau totogi ka no poko kamata i a Aokuso 2025. Kakano ke hako e tau vala tala ne kua lata a mautolu ke moua ke maeke ke totogi fakahako e tau tagata kamata he aho 2 Mati 2026.
Okooko he tau vala tala hagaao ke he tau totogi ka no poko
Kamata i a Aokuso 2025, to fakafano e mautolu e imeli po ke tohi ke he falu tagata ne moua e tupe lagomatai ke totogi aki e nofoaga mai i a mautolu po ke nofo ke he fale lagomatai ke he tau tagata.
Ko e tau lagomatai ke he tau fale nonofo no ne lalafi ki ai:
- Accommodation Supplement (Lagomatai lalafi atu ke totogi aki e nofoaga no)
- Temporary Additional Support (Lagomatai ne lalafi atu fakaku)
- Special Benefit (Tupe lagomatai pauaki)
- Accommodation Benefit (Tupe moua ke lagomatai aki e nofoaga no) ma e tau fanau aoga ne kua fanafanau tama taki tokotaha, mo e
- Away from Home Allowance (Tupe moua ka nofo kehe mai he haana a kaina).
Kaeke ke moua tau tupe totogi no a koe, to maeke i a koe ke talamai ki a mautolu hagaao ke he mena nei ke he kupega hila fakaaoga he poko MyMSD po ke fakapuke e taha pepa.
Ko e tau vala tala ka okooko e mautolu
To ole atu e mautolu e:
- haau a higoa mo e nofoaga
- tau vala tala hagaao ke he haau a tau tupe ne totogi aki e nofoaga
- higoa he tagata ne nofo poko
- aho fanau he tagata ne nofo poko, kaeke ke iloa
- ko e puhala mo e tau fakamauaga ke fakamatutaki mo e haau a tagata nofo no, mo e
- fiha e tupe ne totogi aki e poko nofo no.
Tau vala tala ne ha i ai mo mautolu hagaaho ke he tau tagata no poko ne nakai ko e taha he ha mautolu a tau tagata ne lagomatai ki ai
Kaeke ke nakai ko e tagata fa lagomatai a mautolu ki ai, to taofi ni e mautolu e falu vala tala hagaao ki ai. To taofi e mautolu e ha lautolu a tau higoa tohi, matatohi fakamua he ha lautolu a higoa magafaoa mo e fiha e tupe ne totogi no poko a lautolu.
To mukamuka e mena nei ke maeke i a koe ke fakailoa mai ki a mautolu ko hai ne nofo he haau a kaina mo e fiha e tau tupe no poko ne moua e koe.
To kumikumi e mautolu ke fetataiaki nakai e tau tupe ne moua
Kaeke ke moua foki he haau a tagata no poko e taha tupe lagomatai mai i a mautolu, to kumikumi e mautolu e tau tupe moua ne kua fakailoa mai e koe ko e tatai nakai mo e tau tupe ne fakailoa mai he haau a tagata no poko.
Kaeke ke nakai fetatai e tau tupe totogi mo e moua, to matutaki atu a mautolu ki a mua tokoua ke fakamooli mai e tupe hako.
Kaeke ke totogi poko no a koe mo e kua hiki e tupe ne totogi e koe ke fetatai ha ko e tau kumikumiaga ha mautolu, to liga fai lauiaaga e haau a tupe lagomatai ke lata mo e haau a nofoaga.
To fakailoa atu ki a koe ko e heigoa e tau totogi haau he mataulu he tau ka hau.
Kaeke ke moua e koe e tau tupe mai he poko/tau poko no, to kumikumi e mautolu haau a tau tupe moua mo fakailoa atu ki a koe i a Ianuari/Fepuari2016 ko e heigoa e fafatiaga tupe totogi foou (kaeke ke fai hikiaga).
To nakai fai hikiaga ke he haau a tau tupe totogi a to hoko ki a Mati 2026.
To fakagahuahua e mautolu e tau hikiaga ke he tau tupe totogi mai i a Mati 2026.
Kaeke ke moua e koe e tau tupe totogi no:
- to liga ni ke tuku hifo e tau tupe haau ne fa moua ke lata mae haau a fale. Ka pihia, to fakagahuahua kamata mai he aho 2 Mati 2026.
- to liga ni ke lahi hake haau ka totogi he haau a fale ha ko e Income Related Rent (tupe totogi no ne fuafua ke he haau a tau tupe moua ke he lima). Ka pihia, to fakagahuahua e fekau nei ka mole e aho 2 i a Mati 2026, ke moua mai ka liu kitekite ke he tupe totogi no haau he tau tau oti po ke kaeke ke fai hikiaga e haau a tuaga.
Ko e ha ne taute e mautolu e tau hikihikiaga nei
Ne kua fita e fakailoa e hikiaga nei ha ko e taha vala he Budget 2024. Tuku hifo he mena nei e ligaliga kua totogi lagaua he MSD e tau tupe ke lata ma e taha ni e fale ke lagaua po ke laga loga atu. Mena ia, kaeke kua moua tokoua he tagata ne no e fale (po ke pule kaina) pihia mo e tagata ne no poko ka kua moua tokoua e lagomatai tupe ke lata ma e fale taha.
Fakamatafeiga foki ke onoono ke he tau fekehekehe aki he tau puhala ne taute aki e tau tagata no kaina mo e tau tagata no poko he magaaho ka lafilafi ko e fiha haau ka moua mai he tau tupe lagomatai ke he haau a fale no mo nofo mo e fiha e tupe ka totogi kaeke ke nofo a koe he taha fale lagomatai ma e tau tagata.
Ko e tau vala tala hagaao ke he tau hikihikiaga nei
Fifili e mataulu ne hako i lalo ke fakamahino e tau hikihikiaga nei.
Ko e tau lagomatai tupe ke he tau fale no mo nonofo
Ko e magaaho ka lafilafi e mautolu e tau lagomatai tupe ke lata ma e tau fale nonofo, taha e mena ne onoono a mautolu ki ai ko e moua foki nakai a koe he tau tupe no poko.
Ke he magaaho nei, ko e lalafi ni e mautolu ke he tau tupe ne moua e koe mai he 3 po ke molea e tau tagata nonofo poko (a to pehe ni ko e matapatu naia he haau a tau tupe moua).
Kamata he aho 2 i a Mati 2026, to lalafi atu 62% he tau tupe totogi no poko oti ki loto he lafilafiaga (ko e 38% ne toe ne nakai lalafi ki ai ha ko e mena lata e vala tupe ia ma e tau menakai mo e falu mena foki). Kakano he mena ia to ligaliga ni ke tote hifo haau a lagomatai ke lata ma e haau a totogi fale no, ha ko e mena mailoga e mautolu ko e tau tupe moua mai e koe i a lautolu ne no poko ne lagomatai aki haau a tau tupe fakamole ke he haau a fale.
Ko e tau lagomatai ke he tau fale nonofo no ne lalafi ki ai:
- Accommodation Supplement (lagomatai lalafi atu ke totogi aki e nofoaga no)
- Temporary Additional Support (Lagomatai ne lalafi atu fakaku)
- Special Benefit (Tupe lagomatai pauaki)
- Accommodation Benefit (Tupe moua ke lagomatai aki e nofoaga no) ma e tau fanau aoga ne kua fanau tokotaha, mo e
- Away from Home Allowance (Tupe moua ka nofo kehe mai he kaina).
Tuga a nai
Totogi e Kingi $600 no he taha e faahi tapu. 2 haana a tagata nonofo poko ne totogi atu ki a ia $150 mo e $200 he taha e faahi tapu.
Ke he magaaho nei, to nakai lalafi atu e mautolu e tau totogi ne ua fakamua he magaaho ka onoono mo e fuafua haana a tau tupe mole ke he haana a nofoaga. Kakano he mena nei to totogi e ia $600 ke lata mo e haana a nofoaga.
Kamata he aho 2 i a Mati 2026, to mailoga oti e mautolu e tau tupe moua he tau poko no.
- To lalafi oti e mautolu e tau tupe moua mai he tau poko no ($150 + $200 = $350).
- To lafilafi 62% he totogi katoa he tau tupe moua mai he no poko, ko e $217.
- To tuku hifo e mautolu e tau tupe fakamole ke he nofoaga mai he tupe ia ($600 utakehe $217 toe $383).
- To totogi e Kingi $383 he taha e faahi tapu ke lata ma e tau fakamole ke he nofoaga.
- Ha kua tuku hifo e fakamoleaga ke he nofoaga ha Kingi mai he $600 ke he $383, to liga ke tose hifo e tupe lagomatai ke lata ma e haana a fale no.
Lafilafiaga he tupe no mo e tupe moua ke he lima (Income Related Rent calculation)
Ke lafilafi haau a tupe no mo e tupe moua ke he lima (Income Related Rent), to fakagahuahua a mautolu ke moua haau a tupe moua ke he loto kaina he taha e faahi tapu. Ke he magaaho nei, to totou ni e mautolu e tau tupe moua mai he tau poko no ko e tupe moua ke he lima (income) kaeke ko e:
- tupe nei ne moua ko e matapatu tupe ni haau a ia ne moua ke he lima (na fakaaoga e mautolu e tupe katoatoa ne moua e koe he taha e faahi tapu ko e tupe moua haau ke he lima), po ke
- kua moua a koe e tau tupe mai he tolu po ke mole e tau tagata no poko (nakai lalafi ki ai e tau tupe mai i a laua ne tokoluga lahi e tau tupe ne totogi poko ka e fakaaoga ni he 62% ke lalafi ke he haau a tupe moua he taha e faahi tapu).
Lafilafi haau a tau tupe totogi ke he no
Kamata he aho 2 i a mati 2026, to lalafi ki ai e mautolu 62% he tau tupe oti ne moua e koe ha ko e tau poko haau ne no mo e lalafi ki ai he magaaho ka lafilafi ko e fiha e tupe ke totogi e koe ke he haau a fale no ha ko e tau tupe moua nei (IRR). Kakano he mena nei to liga lahi hake haau a tupe ka totogi ha ko e IRR nei.
Kaeke ke lahi atu e tupe ne lafilafi e mautolu ma haau mai he tupe ka no pauaki nakai fai lagomatai ma e haau a fale, to totogi ni a koe he tupe no pauaki.
Ka fai hikihikiaga ke he haau a tupe ka totogi ke no haau a fale ha ko e tupe moua haau ke he lima (IRR) to fakagahuahua ni ka mole e aho 2 i a Mati 2026, mai he:
- liu kitekiteaga ke he tupe totogi no haau, po ke
- magaaho ka fai hikiaga haau a tuaga ke he moui.
Ko e fakatai mai he aho 2 i a Mati 2026
Nofo a Vanessa he taha fale lagomatai mo e totogi tupe no IRR ko e $400 he taha e faahi tapu. 2 haana a tagata nonofo poko ne totogi atu ki a ia $150 mo e $250 he tau faahi tapu ne oti.
Ko e mena ia mai he aho 2 i a Mati 2026 ko mautolu ka:
- To lalafi oti e mautolu e tau tupe moua mai he tau poko no ($150 + $250 = $400), mo e
- lafilafi 62% he katoatoa he tau tupe moua mai he tau poko no, ko e $248.
To lalafi e tupe nei ke he lafilafiaga he haana a tupe ka totogi ha ko e haana tupe moua ke he lima (Income Related Rent). Kakano he mena nei to hake e haana IRR mai he $400 ke he $648.
Kaeke ke lahi atu e tupe ne lafilafi e mautolu ma haau mai he tupe ka no pauaki, to totogi ni a koe he tupe no pauaki.
He magaaho ka totou e haau a tau tupe moua ha ko e tau poko ne no ko e taha vala he haau a tau tupe moua ke he lima
Ha i ai e tau magaaho kaeke ko e taha vala he tau tupe moua mai ha ko e tau poko ne no ka totou ko e tupe moua ke he lima ke he laulahi he tau tupe totogi ka moua e koe mai i a mautolu.
Ligaliga ko e 62% he tupe katoa ka moua mai e koe he tau poko ne no ka lahi atu mai he haau ne fakamole ke he haau a nofoaga. Ka pihia, ko e tupe ne mole to totou ko e tupe moua ke he lima ke he laulahi he tau tupe ka moua e koe mai i a mautolu, ka to pehe ni kua nofo a koe he taha fale lagomatai ma e tau tagata.
Ka nofo a koe he taha fale lagomatai, to tivi e mautolu ko e 62% he tupe katoa ka moua mai e koe he tau poko ne no ka lahi atu mai he tupe ka totogi ke lata ma e kaina no pauaki. Ka pihia, ko e tupe ne molea to totou ko e tupe moua ke he lima ke he laulahi he tau tupe ka moua e koe mai i a mautolu.
Fakatai pehe - nakai nofo he fale lagomatai
Ko e totogi ke lata ma e nofoaga haau ko e $300 he taha e faahi tapu. Toko ua e haau a tagata nofo poko no mo e moua e katoatoa he tau tupe no ko e $600 he taha e faahi tapu. 62% he katoatoa he tau tupe moua mai he tau poko no ko e $372. Ko e tupe ne molea ko e $72.
Kakano he mena nei $72 ne totou ko e tupe moua ke he lima ke he laulahi he tau tupe ka moua e koe mai i a mautolu.
Fakatai pe he nei - nofo he fale lagomatai
Nofo a koe he fale ma e tau tagata mo e totogi e koe e tupe no pauaki ke lata mo e haau a kaina ko e $500 he taha e faahi tapu. Toko tolu e haau a tagata nofo poko no mo e moua e katoatoa he tau tupe no ko e $900 he taha e faahi tapu. 62% he katoatoa he tau tupe moua mai he tau poko no ko e $558. Ko e tupe ne molea ko e $58.
Kakano he mena nei $58 ne totou ko e tupe moua ke he lima ke he laulahi he tau tupe ka moua e koe mai i a mautolu.